Το Ελληνικό Φόρουμ Προσφύγων συνυπογράφει κοινό δελτίο τύπου μαζί με 27 οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, καλώντας εκ νέου την ελληνική κυβέρνηση να τηρήσει επειγόντως τις εθνικές, ευρωπαϊκές και διεθνείς της υποχρεώσεις.
Στις 7 Δεκεμβρίου του 2021 η Επίτροπος των Εσωτερικών Υποθέσεων στην Ευρωπαϊκή Ένωση, κ. Ύλβα Γιοχάνσον, εξέδωσε μία σθεναρή απάντηση στην ανοιχτή επιστολή οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα. Υπενθυμίζεται πως απευθυνόμενη στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και την ελληνική κυβέρνηση, η ανοιχτή επιστολή της 26ης Οκτωβρίου 2021 ζητούσε την άμεση πρόσβαση σε τροφή και νερό για όλους τους ανθρώπους που διαμένουν σε κρατικές ή υπό κρατική διαχείριση δομές, ανεξάρτητα από το νομικό τους καθεστώς.
Στην απάντησή της η Επίτροπος σημειώνει ότι η ΕΕ έχει επανειλημμένα θέσει το ζήτημα της διακοπής των υλικών συνθηκών υποδοχής στις ελληνικές αρχές. Ειδικότερα η Επίτροπος υπογραμμίζει ότι: “όλα τα άτομα, ανεξαρτήτως του [νομικού] καθεστώτος, θα πρέπει να επωφελούνται από τις διατάξεις του Δικαίου της ΕΕ, ιδίως από τις διατάξεις της Οδηγίας για τις Συνθήκες Υποδοχής, της Οδηγίας περί Αναγνώρισης και της Οδηγίας Επιστροφών καθώς και από τις σχετικές διατάξεις του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ” – κι ότι οι ελληνικές αρχές έχουν επανειλημμένα κληθεί να “διασφαλίσουν ότι όλα τα άτομα, ιδίως τα ευάλωτα”, λαμβάνουν τρόφιμα, προϊόντα υγιεινής κι άλλα είδη πρώτης ανάγκης.
Η Επίτροπος εκφράζει την ανησυχία της για τις καθυστερήσεις στις διοικητικές διαδικασίες που δυσχεραίνουν την πρόσβαση των αιτούνρων άσυλο και των προσφύγων στα δικαιώματά τους. Η κ. Γιοχάνσον τονίζει επίσης την ανάγκη υλοποίησης βιώσιμων συστημάτων ένταξης, που θα διευκολύνουν τη μετάβαση των αναγνωρισμένων προσφύγων στην αυτόνομη διαβίωση, αλλά και την πρόσβασή τους στις κοινωνικές παροχές επί ίσοις όροις με τους Έλληνες πολίτες. Η Επίτροπος υπογραμμίζει επίσης την υποχρεώση των κρατών – μελών να διευκολύνουν την πρόσβαση των αναγνωρισμένων προσφύγων στη στέγαση.
Επιπλέον, η Επίτροπος τονίζει τις ειδικές υποχρεώσεις των κρατών – μελών για τα ασυνόδευτα παιδιά και σημειώνει εμφατικά ότι όσα έχουν λάβει καθεστώς πρόσφυγα πρέπει να στεγάζονται σε εξειδικευμένες δομές ή σε άλλους κατάλληλους χώρους. Η κ. Γιοχάνσον επισημαίνει ότι τα κράτη – μέλη έχουν “υποχρεώση να διασφαλίσουν τον πλήρη σεβασμό των αρχών του βέλτιστου συμφέροντος του παιδιού και της οικογενειακής ενότητας και να διασφαλίσουν ένα επίπεδο ζωής κατάλληλο για τη φυσική, ψυχική, πνευματική, ηθική και κοινωνική τους ανάπτυξη, συμπεριλαμβανομένης της πρόσβασης στην εκπαίδευση και στις ψυχαγωγικές δραστηριότητες, κατάλληλες για την ηλικία τους”.
Τέλος, η Επίτροπος επαναλαμβάνει τη συνεχιζόμενη ανησυχία της Επιτροπής για την κατάσταση των ατόμων που βρίσκονται σε παρατεταμένη “νομική λίμπο”. Η Επίτροπος σημειώνει ότι “σύμφωνα με το άρθρο 38 (4) της Οδηγίας για τις διαδικασίες ασύλου, οι ελληνικές αρχές πρέπει να διασφαλίσουν ότι οι αιτούντες των οποίων οι αιτήσεις έχουν κριθεί απαράδεκτες κατά την κοινή υπουργική απόφαση και όσοι δε μπορούν να επανεισαχθούν στην Τουρκία, πρέπει να έχουν πρόσβαση στην επί της ουσίας διαδικασία ασύλου. Η Επιτροπή έχει ζητήσει πληροφορίες από τις ελληνικές αρχές σχετικά με τα βήματα που έχουν γίνει προς αυτήν την κατεύθυνση.
Οι υπογράφουσες οργανώσεις χαιρετίζουν τη σταθερή και ξεκάθαρη στάση της Επιτροπής σε αυτά τα κρίσιμα ζητήματα και καλούν την ελληνική κυβέρνηση να σεβαστεί το εθνικό, ευρωπαϊκό και διεθνές Δίκαιο και να:
α) διασφαλίσει ότι όλα τα πρόσωπα, ανεξάρτητα από το νομικό τους καθεστώς έχουν πρόσβαση στα βασικά είδη διαβίωσης, όπως το φαγητό και τα προϊόντα υγιεινής,
β) εξεταστούν επί της ουσίας οι αιτήσεις των αιτούντων άσυλο που έχουν απορριφθεί ως απαράδεκτες επί τη βάσει ότι η Τουρκία είναι ασφαλής τρίτη χώρα.
Καλούμε, επίσης, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να χρησιμοποιήσει όλα τα διαθέσιμα μέσα ως θεματοφύλακας των συνθηκών για να διασφαλίσει ότι η ελληνική κυβέρνηση εφαρμόζει τους κανονισμούς της ΕΕ που ανέφερε στην απάντησή της η Επίτροπος, κ. Γιοχάνσον.
Οι υπογράφουσες οργανώσεις:
1. Αλληλεγγύη Λέσβου
2. ΑΡΣΙΣ – Κοινωνική Οργάνωση Υποστήριξης Νέων
3. Better Days
4. Changemakers Lab
5. ΔΙΟΤΙΜΑ – κέντρο για τα έμφυλα δικαιώματα και την ισότητα
6. Ελληνικό Φόρουμ Μεταναστών
7. Ελληνικό Φόρουμ Προσφύγων
8. Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες (ΕΣΠ)
9. ECHO100 Plus
10. Equal Rights Beyond Borders
11. Europe Must Act
12. Fenix – Humanitarian Legal Aid
13. HIAS Greece
14. HumanRights360
15. Intersos
16. Intersos Hellas
17. International Rescue Committee
18. Jesuit Refugee Service Greece
19. Κέντρο Ημέρας Βαβέλ
20. Lighthouse Relief (LHR)
21. Refugee Legal Support (RLS)
22. Refugees International
23. Σύλλογος Οροθετικών Ελλάδος “Θετική Φωνή”
24. Συμβίωση – Σχολή Πολιτικών Σπουδών στην Ελλάδα, Δίκτυο Σχολών του Συμβουλίου της Ευρώπης
25. Safe Passage International
26. Samos Volunteers
27. Solidarity Now
28. Terres des Hommes Hellas
